ÇOCUKLARDA ORTAK DİKKAT NEDEN ÖNEMLİDİR?

🔘 Ortak dikkat, bir çocuğun erken gelişiminin temel unsurlarından biridir ve bilişsel ve iletişim becerilerinin oluşumunun sonraki tüm aşamalarını etkiler. Ortak dikkati geliştirmeye başlamadan önce bunun ne olduğunu ve birey oluşumunda nasıl geliştiğini anlamak önemlidir.

Ortak dikkat nedir?

Ortak dikkat, bir çocuğun ve bir yetişkinin sözsüz veya sözlü sinyaller alışverişinde bulunurken aynı anda aynı nesneye veya olaya dikkatlerini odaklama yeteneğidir . Örneğin, bir yetişkin bir nesneyi işaret ettiğinde ve bir çocuk aynı yöne baktığında, ortak bir dikkat eylemi meydana gelir. Algı, dikkat kontrolü ve sosyal iletişim arasında koordinasyon gerektiren bir beceridir.

Ortak dikkatin gelişim aşamaları:

🔵 Erken dönem (0-6 ay): Çocuk yetişkinin yüzüne tepki vermeye ve ona odaklanmaya başlar. Ana etkileşim, bakışların değiş tokuşu ve duyguların ifade edilmesi yoluyla gerçekleşir.

🟠 6-9 ay: Çocuk yetişkinlerin hareketlerini takip etmeye, tuttukları veya işaret ettikleri nesneleri gözlemlemeye başlar. Bunlar ortak dikkat geliştirmenin ilk adımlarıdır.

🔵 9-12 ay: Çocuk işaret hareketlerini takip edebilir ve dikkatini yetişkinin ilgisini çeken nesnelere yönlendirebilir.

🟠 12 ay ve üzeri: Bu aşamada çocuk zaten aktif olarak ortak faaliyetlere katılmaktadır, ilgisini bir yetişkinle paylaşmak için bir nesneyi ona gösterebilir ve ilgisini çeken nesneleri işaret edebilir.

Bu neden önemli? 📢 📣 📣 📣 📣 📣

Ortak dikkati geliştirmek daha sonraki iletişim ve sosyal becerilerin temelidir. Daha karmaşık etkileşim biçimlerinin önkoşullarını oluşturur: Çocuğa eylemlerini başkalarıyla koordine etmeyi, konuşmanın ve sosyal davranışın gelişimi için önemli olan başkalarının niyetlerini anlamayı öğretir.

Nereden başlayacağınıza nasıl karar verilir?❗️⚠️❗️⚠️❗️⚠️⚠️⚠️

Ortak dikkati geliştirmeye başlamak için çocuğun bu alandaki mevcut gelişim düzeyini belirlemeniz gerekir:

🔵 Gözlem: Çocuk başkalarıyla nasıl etkileşime giriyor? Başkalarının ne yaptığını izliyor mu? Yetişkinlerden gelen talimatlara yanıt veriyor mu?

🟠 İletişim: Çocuk göz teması kurabiliyor ve jestleri takip edebiliyor mu? Dikkat çekmek için kendi jestlerini veya seslerini kullanıyor mu?

🔵 Sosyal oyun: Çocuk ortak dikkat gerektiren oyunlarla ilgileniyor mu? Örneğin başkalarıyla paylaşmak için eşya alıyor mu?

Ortak Dikkati Geliştirme Yöntemleri

🟠 Çocuğun inisiyatifini desteklemek: Çocuğun dikkatini çeken bir şeyle başlayın. İlgisini çeken nesnelerle oynayarak ve yorum yaparak onu dahil edin.

🔵 İşbirlikçi Faaliyetler: Blok kule inşa etmek, kitap okumak, top oynamak gibi etkileşim gerektiren faaliyetlere katılın. Çocuğun sadece kendi başına oynamaması, sizinle birlikte sürece dahil olması önemlidir.

🟠 Modelleme davranışı: Çocuğun dikkatini yönlendirmek için basit işaret hareketleri ve sözlü ipuçları kullanın. Nereye işaret ettiğinize veya ne söylediğinize dikkat ederek onu bu ipuçlarına yanıt vermeye teşvik edin.

🔵 İlgi Alanlarına Cevap Vermek: Çocuğunuz belirli nesnelere ilgi gösteriyorsa, bu nesnelerle etkileşime girerek onu destekleyin. Onunla aynı şeylere ilgi duyduğunuzu gösterin.

⭐️ Ortak dikkat, çocuğun başarılı dil gelişimi ve sosyalleşmesinin temelini oluşturan önemli bir beceridir. Uzmanların yalnızca bu becerinin doğuş aşamalarını anlamaları değil, aynı zamanda seviyesini doğru bir şekilde teşhis edebilmeleri ve onu geliştirmek için yöntemler uygulayabilmeleri de önemlidir.